Cuộc đời thánh Giuse được kể lại nơi dòng lịch sử cứu độ trong bản gia phả dài mà đích đến là Chúa Giêsu. Ngài thuộc một dòng dõi chính danh, với vai trò một người cha nuôi, điều ấy xác định chắc chắn lịch sử của cuộc đời của ngài. Chưa kể đến vai trò chính hay phụ, nhưng đó là cuộc đời thật và trong cuộc đời ấy ngài phải chu toàn sao cho hoàn trọn trang sử.
Tin Mừng nói đến thánh Giuse như là một nhân vật phụ bên lề trong các kịch bản. Nhân vật phụ chỉ có nhiệm vụ góp phần làm nổi bật nhân vật chính, thì trong dòng lịch sử cứu độ thánh Giuse cũng đã góp phần làm nổi bật nhân vật Giêsu và làm cho hoàn trọn việc thực hiện các lời hứa của Thiên Chúa.
Tin Mừng xác định rõ, thánh Giuse giữ vai trò là cha nuôi Chúa Cứu Thế (Lc 3,23; 4,22; Ga 1,45; 6,42), ngài làm nghề thợ mộc (Mt 13,55; Mc 6,3), thuộc dòng dõi Abraham và con cháu vua Đavit. Ngài đã hiện diện hằng ngày bên Chúa Giêsu trong mọi cảnh huống khó khăn cũng như vui tươi của gia đình thánh. Với vai trò này, thánh Giuse hoàn trọn vai diễn của mình mà không bao giờ muốn chiếm lĩnh khung hình. Nhìn từ bên ngoài, dường như ngài không được chú ý, bằng chứng là các thánh ký không có ghi nhận gì thêm. Nhìn vào chính ngài, chúng ta chỉ thấy ngài đang âm thầm chu toàn sứ mạng, ngài đang đồng hành cùng gia đình thánh trong lịch sử, ngài đang hoàn thành trang sử cuộc đời mình trang sử của một vai diễn hướng dẫn, đồng hành, gìn giữ, bảo trợ Chúa Cứu Thế một cách hết sức âm thầm và chu đáo.
Trong trang sử đời mình, thánh Giuse trân trọng các mối tương quan bằng trách nhiệm. Cách đi vào lịch sử của thánh Giuse khác với câu chuyện của Cain và Abel trong sách Sáng thế, khi Thiên Chúa hỏi Cain về mạng sống của Abel, anh trả lời: “Con là người canh giữ em con sao?” (St 4,9). Thánh Giuse đã có thái độ ngược lại với Cain. Nếu được hỏi về Hài Nhi Giêsu hoặc về Mẹ Maria thì thánh Giuse không trả lời câu tương tự, nhưng ngài sẵn sàng chỗi dậy giữa đêm ra đi để bảo vệ những người thân trong mối tình gia đình. Mối tương quan cha nuôi được ngài hoàn thiện hơn là tương quan huyết thống của Cain – Abel. Với thánh Giuse, Đức Mẹ và Chúa Giêsu có một chỗ dựa an toàn, thân ái, trung thành và tín cẩn.
Trang sử cuộc đời thánh Giuse đã soi sáng cho trang sử cuộc đời của mỗi chúng ta. Mỗi chúng ta đều có một bản gia phả mà chúng ta không có quyền chọn lựa chỉ có quyền gánh trách nhiệm và chu toàn sứ vụ mà thôi. Như thánh Giuse, chúng ta hãy đón nhận và sẵn sàng chọn vai phụ, chấp nhận bị che khuất bởi những vị trí khác mà Chúa đặt để xung quanh cuộc đời chúng ta. Chúng ta hãy can đảm chọn vị trí phụ để Chúa lớn lên và hoàn thành kế hoạch của Người. Chúng ta hãy mau mắn dễ dàng hỗ trợ trong vai trò phụ nhưng rất gian khổ và cam go như thánh Giuse.
Về phần mình, khi làm nên lịch sử cuộc đời, chúng ta hãy chú tâm trân trọng những người có vai trò phụ đã gánh vác đỡ đần và hiện diện âm thầm hằng ngày bên chúng ta. Biết bao nhiêu người cha, người mẹ, người ông, người bà, người thầy chỉ dạy cho chúng ta những cử chỉ nhỏ hàng ngày để ta đối mặt và vượt qua cơn khủng hoảng bằng cách điều chỉnh các thói quen, ngước nhìn lên và thúc đẩy cầu nguyện. Biết bao người cầu nguyện, dâng hiến và chuyển cầu vì điều tốt lành cho chúng ta, chúng ta đã đón nhận ra sao?[2]
Chúng ta đang đi vào lịch sử với những mắt xích gắn với những người đi trước và những người đi sau. Thánh Giuse cũng đi vào lịch sử như Con Thiên Chúa, gắn các mắt xích tương quan theo con đường Chúa muốn. Chúng ta cần có thái độ đồng hành, hiệp thông liên kết để chu toàn lịch sử như Chúa muốn.
Lạy Chúa, xin cho con đọc ra thánh ý Chúa trong lịch sử cuộc đời con, để con biết cộng tác với Chúa trong chương trình cứu độ, để con bắt tay vào việc viết nên trang sử đời mình, hầu mỗi ngày chúng con làm rạng danh Chúa hơn.
Lạy thánh Giuse, xin giúp mỗi người chúng con hòa giải với lịch sử của chính mình, với những người đã đi trước chúng con, và nhận ra, ngay cả trong những lỗi lầm đã phạm cách thức mà qua đó Chúa được thể hiện. Xin hãy là bạn của những người gặp khó khăn nhất, và như ngài đã hỗ trợ Mẹ Maria và Chúa Giêsu trong những thời điểm khó khăn, xin nâng đỡ chúng con trên hành trình của chúng con. Amen.
Nt. Maria Thérèse Bùi Thị Minh Thùy, O.P
Trích nguồn: https://vietnamese.rvasia.org
[1] Đức Thánh Cha Phanxicô, buổi Tiếp kiến chung ngày 24/11/2021.
[2] x. Tông thư Patris corde, số 1.