Thánh vịnh 106 (105), kể lại nhiều chi tiết về lịch sử dân Israel, từ cảnh nô lệ ở Aicập, đến cảnh lang thang trong sa mạc, cho đến cảnh thờ lạy thần tượng của các dân tộc ngoại bang sau khi họ định cư ở vùng đất hứa Canaan. Thánh vịnh nói đi nói lại nhiều lần rằng: thử thách và khó khăn ập xuống trên dân Israel hoàn toàn là do sự bất tuân và bất trung của họ đối với Chúa là Thiên Chúa của họ; tuy nhiên, Chúa luôn thành tín, tha thứ và lại giải thoát họ khỏi sự dữ và những điều ác do kẻ thù gây ra. Cùng với tác giả thánh vịnh, chúng ta xin Chúa cho chúng ta được ngoan ngoãn, mềm lòng để hoán cải những sự ương ngạnh của chúng ta do bất tuân, bất trung và phản nghịch cùng Chúa. Xin Chúa cho chúng ta nhận ra tình yêu thương của Thiên Chúa trong lịch sử đời mình để chúng ta sống mà phụng thờ Thiên Chúa trong sự tín thành, suy phục và kính yêu.
Mở đầu thánh vịnh, tác giả dạy chúng ta phải biết ngợi khen Chúa vì tình yêu thương của Chúa luôn luôn vững bền và tồn tại mãi mãi.
Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ,
muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương.
Tiếp theo, tác giả đặt ra một câu hỏi thật sâu sắc để nhắc nhở chúng ta về tất cả những điều Chúa làm. Những điều ấy, mặc dù chúng ta có thể cảm nhận hoặc nhìn thấy, nhưng nó luôn vượt quá sức hiểu biết của chúng ta. Và rồi phần thưởng sẽ đến cho những ai đi theo đường lối của Thiên Chúa.
Ai sẽ tường thuật những chiến công của Chúa,
sẽ công bố mọi câu tán tụng Người?
Hạnh phúc thay người giữ đức công minh
và hằng thực thi điều chính trực!
Lạy Chúa,
xin Ngài nhớ đến con bởi lòng thương dân Ngài,
xin ngự đến viếng thăm mà ban ơn cứu độ.
Sau khi xin Chúa thương ban ơn cứu độ, tác giả thánh vịnh xin một điều lớn lao hơn đó là:
Xin cho con được thấy tỏ tường
phần phúc lộc dành cho những người được Chúa chọn,
để chúng con được vui niềm vui dân Chúa
và cùng hiên ngang với gia nghiệp của Ngài.
Đặc biệt hơn nữa, là sau ba lời cầu xin ấy tác giả nói lên ba lời sám hối công khai:
Cùng các bậc tổ tiên, chúng con đã phạm tội,
đã ở bất công, làm điều gian ác.
Như vậy, để có được phúc lộc của Chúa ít nhất chúng ta phải thừa nhận: bản thân chúng ta có lúc bất hảo và có lúc chúng ta đã đi ngược lại với giáo huấn của Chúa, nhưng chúng ta thành tâm và có ước vọng sám hối, điều ấy đáng được Chúa xót thương.
Dọc suốt phần còn lại của chiều dài thánh vịnh là các lần kể tội dân: nào là đã không nhớ ân huệ vô vàn và phản loạn; nào là lòng buông theo dục vọng, thách thức Chúa; nào là ganh tị với người lãnh đạo; nào là đúc một con bê rồi phủ phục tôn thờ; rồi quên Thiên Chúa là Vị Cứu Tinh; chẳng tin tưởng chi vào lời Chúa phán; rồi lẩm bẩm kêu ca chẳng thèm nghe tiếng Chúa; tệ hơn nữa họ thờ các thần ngoại bang, trêu giận Chúa bằng hành vi ngỗ nghịch, giết cả con trai lẫn con gái mình mà hiến quỷ tế thần… Bao nhiêu lỗi phạm của dân Israel tác giả kể ra đây lần lượt…
Ngược lại với các lỗi phạm ấy là tình yêu thương tuôn tràn của Thiên Chúa: Chúa cứu họ khỏi tay người ghen ghét giải thoát họ khỏi lũ địch thù, khi họ kêu cầu Chúa ban cho điều họ đã xin…
Đã bao lần Chúa thương giải cứu,
nhưng họ vẫn cố tình phản nghịch,
đắm chìm trong tội ác của mình.
Chúa thấy họ truân chuyên ngàn nỗi,
nghe thấy lời cầu cứu van xin.
Chúa nhớ lại giao ước của Người mà giúp họ,
mở lượng hải hà, Người chạnh lòng thương…
Đọc thánh vịnh này, chúng ta còn nhận thấy một điều sai của dân Irael mà tác giả thánh vịnh (c 19-20) đã khiến chúng ta suy nghĩ sâu sắc đó là:
Tại Khôrếp, họ đúc một con bê,
rồi phủ phục tôn thờ tượng đó.
Họ đổi Chúa vinh quang lấy hình bò ăn cỏ.
Khi dân phản nghịch thờ tượng bò vàng, nghĩa là dân đã chấp nhận để cho mình bị hạ xuống thành thân phận như một con vật, không còn tư cách là con người mang hình ảnh của Thiên Chúa vinh quang nữa. Về điều này, tác giả thánh vịnh nhắc nhở chúng ta ý thức thân phận làm con Chúa của mình để chúng ta chỉ thờ phượng một mình Thiên Chúa mà thôi, không được thờ bất cứ một loại thần nào khác vì chúng ta mang trong mình địa vị làm con Thiên Chúa.
Lạy Chúa là Thiên Chúa chúng con,
xin Ngài thương cứu độ,
quy tụ chúng con về từ giữa muôn dân nước,
để chúng con cảm tạ Thánh Danh
và được hiên ngang tán dương Ngài.
Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Israel
từ muôn thuở cho đến muôn đời.
Lạy Chúa là Đấng hằng yêu thương tha thứ, chúng con đã nhiều lần phản nghịch cùng Chúa, xin Chúa nhớ lại Giao ước với loài người mà thanh tẩy chúng con. Amen.
Minh Thanh
