Ngày cử hành lễ Giáng sinh trở thành một dấu hiệu chia rẽ trong Chính thống giáo tại Cộng hòa Ucraina.

Cho đến nay, tất cả các tín hữu Chính thống tại nước này cử hành lễ Giáng sinh vào ngày 07 tháng Giêng, theo lịch Giuliano giống như tại Nga, Belarus, Bulgari, Serbia và Macedonia. Nhưng nay, Đức Tổng giám mục Epifanyj, Giáo chủ Chính thống Ucraina độc lập, quyết định cử hành lễ Giáng sinh vào ngày 25 tháng Mười Hai, theo lịch Gregoriano, giống như Công giáo Latinh và một số Giáo hội Công giáo nghi lễ Đông Phương.

Lịch cũ do Hoàng đế Giuliano của đế quốc Roma thiết định năm 46 trước Chúa Cứu Thế sinh ra. Nhưng tính đến năm 1582 lịch này bị chậm mất 10 ngày nên năm 1582, Đức Giáo hoàng Gregorio XIII quyết định thay đổi lịch: ngày sau ngày 04 tháng Mười năm 1582 trở thành ngày 14 tháng Mười cùng năm 1582. Lịch đó được toàn thế giới sử dụng. Người Nga đã thiết lập Tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva bảy năm trước khi đổi lịch vừa nói và nhấn mạnh rằng luật cũ Giulianio là một trong những phương thức để phân biệt với các Kitô hữu Tây phương mà họ cho là “rối đạo”.

Theo Đức Tổng giám mục Epifanyj, sự duy trì lịch Giuliano là một sai lầm cần sửa chữa. Trong cuộc phỏng vấn dành cho Radio Svoboda, Đức Tổng giám mục giải thích rằng: “Tôi nghĩ rằng khoảng 10 năm nữa người ta sẽ thành công trong việc đưa những ngày tháng trở lại bình thường, chúng ta hãy xem làm thế nào chúng ta có thể thực hiện sự chuyển tiếp này, để được vậy cần có hoạt động thông tin sâu rộng”.

Vấn đề thay đổi ngày cử hành lễ Giáng sinh có nguy cơ càng kích thích thêm những xung đột giữa các tín hữu Chính thống Ucraina với Chính thống Nga, vì nhất là những ngày lễ phụng vụ theo truyền thống là nguồn mạch sinh ra những hiểu lầm và thiếu cảm thông giữa các tín hữu Kitô ngay từ thời thượng cổ.

Cộng đoàn Chính thống giáo tại Ucraina vốn hiệp nhất với Chính thống Mascơva. Nhưng từ sau khi Ucraina độc lập khỏi Nga, nhiều tín hữu Chính thống tại đây cũng đòi thành lập Giáo hội Chính thống Ucraina độc lập. Và ngày 15 tháng Mười Hai năm 2018, Đức Thượng phụ Chính thống Constantinople, cũng là Giáo chủ danh dự chung của Chính thống giáo thế giới, công nhận quyền tự quản và độc lập của Chính thống Ucraina, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ và sự tuyệt thông của tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva. Từ đó, Chính thống giáo tại đây chia thành hai khối đối nghịch nhau.

G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Trích nguồn: https://vietnamese.rvasia.org