Lời Chúa: Mt 25, 14-30
14 Khi ấy, Đức Giêsu kể cho các môn đệ nghe dụ ngôn này: “Người kia sắp đi xa, gọi đầy tớ đến mà giao phó của cải mình cho họ. 15 Ông đưa cho người này năm yến, người kia hai yến, người khác nữa một yến, tuỳ khả năng riêng mỗi người. Rồi ông ra đi. Lập tức, 16 người đã lãnh năm yến lấy số tiền ấy đi làm ăn, và gây lời được năm yến khác. 17 Cũng vậy, người đã lãnh hai yến gây lời được hai yến khác. 18 Còn người đã lãnh một yến thì đi đào lỗ chôn giấu số bạc của chủ. 19 Sau một thời gian lâu dài, ông chủ các đầy tớ ấy đến và yêu cầu họ thanh toán sổ sách. 20 Người đã lãnh năm yến tiến lại gần, đưa năm yến khác, và nói: ‘Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi năm yến, tôi đã gây lời được năm yến khác đây’. 21 Ông chủ nói với người ấy: ‘Khá lắm! Anh đúng là tôi tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh!’. 22 Người đã lãnh hai yến cũng tiến lại gần và nói: ‘Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi hai yến, tôi đã gây lời được hai yến khác đây’. 23 Ông chủ nói với người ấy: ‘Khá lắm! Anh đúng là tôi tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh!’. 24 Rồi người đã lãnh một yến cũng tiến lại gần và nói: ‘Thưa ông chủ, tôi biết ông là người hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi. 25 Vì thế, tôi đâm sợ, mới đem chôn giấu yến bạc của ông dưới đất. Của ông vẫn còn nguyên đây này!’. 26 Ông chủ đáp: ‘Anh thật là tôi tớ xấu xa và biếng nhác! Anh đã biết tôi gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi, 27 thì đáng lý anh phải gửi số bạc của tôi vào ngân hàng, để khi tôi đến, tôi thu được cả vốn lẫn lời chứ! 28 Vậy các ngươi hãy lấy yến bạc khỏi tay nó mà đưa cho người đã có mười yến. 29 Vì phàm ai đã có, thì được cho thêm và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi. 30 Còn tên đầy tớ vô dụng kia, hãy quăng nó ra chỗ tối tăm bên ngoài: ở đó, người ta sẽ phải khóc lóc nghiến răng’”.
Suy niệm: Thái độ tự tôn và mặc cảm tự ti
Chuyện kể rằng, một hôm, một thầy trợ sĩ lo nhà bếp buồn rầu đến tâm sự với thánh Bonaventura rằng: “Con nghĩ con tủi nhục cho cái số phận của con, cứ quanh quẩn quanh năm suốt tháng trong nhà bếp như thế này, làm sao con có thể cứu vớt các linh hồn và nên thánh như cha được”. Bấy giờ, thánh nhân nói với thầy trợ sĩ rằng: “Tất cả đều có thể nên thánh được miễn là người đó hoàn tất tốt đẹp các bổn phận Thiên Chúa trao cho: dẫu là một Giám mục nổi danh, một thầy lo nhà bếp hay một người canh cổng, một bà bán hàng rong”.
Một trong những nhược điểm của người khôn ngoan giàu có là thái độ tự tôn của họ trước mặt Thiên Chúa và con người. Họ tự hào trong suy nghĩ rằng: sự khôn ngoan giàu có của họ có được là hoàn toàn do công sức và cố gắng của họ. Tuy nhiên, một thái độ như thế thì hoàn toàn theo cách nghĩ của thế gian và họ quên lãng sự hiện diện của Chúa trong cuộc sống và loại trừ ân huệ của Thiên Chúa cho con người. Chính vì thế, thánh Phaolô đã nhắc nhở rằng: “Thưa anh em, anh em cứ thử nghĩ lại xem: khi anh em được Chúa kêu gọi, thì trong anh em đâu có mấy kẻ khôn ngoan trước mặt người đời, đâu có mấy người quyền thế, mấy người quý phái. Song những gì thế gian cho là điên dại, thì Thiên Chúa đã chọn để hạ nhục những kẻ hùng mạnh; những gì thế gian cho là hèn mạt không đáng kể, là không có, thì Thiên Chúa đã chọn để hủy diệt những gì hiện có, hầu không một phàm nhân nào dám tự phụ trước mặt Người”.
Và thánh Phaolô dạy họ một thái độ đúng đắn cần thể hiện trước mặt Thiên Chúa, thái độ tự tin trong Chúa: “Phần anh em, chính nhờ Thiên Chúa mà anh em được hiện hữu trong Đức Kitô Giêsu, Đấng đã trở nên sự khôn ngoan của chúng ta, sự khôn ngoan phát xuất từ Thiên Chúa: Đấng đã làm cho anh em trở nên công chính, đã thánh hóa và giải thoát anh em, hợp như lời đã chép rằng: Ai tự hào thì hãy tự hào trong Chúa”.
Nhưng vẫn luôn tồn tại những thái độ mặc cảm tự ti như chúng ta đã nghe trong bài Tin mừng hôm nay. Sự mặc cảm tự ti ấy đã khiến cho người đầy tớ không những trở thành kẻ ù lì trong việc của ông chủ, lại con bị ông chủ xét xử vì đã không cố gắng nỗ lực trong bổn phận.
Cũng cần thấy rằng, thời gian ông chủ trẩy đi xa cũng chính là thời gian để cho các đầy tớ ra công cộng tác vào công việc của ông chủ. Đây cũng là thời gian mà Chúa dành cho mỗi kitô hữu, để mỗi người với ân huệ Chúa ban biết cộng tác làm phát sinh những hoa lợi thiêng liêng khác. Thiên Chúa luôn công bằng, và Người biết khả năng của mỗi người. Điều cần thiết là thái độ biết ơn và cộng tác của chúng ta với ân huệ Chúa ban.
Vậy, lắng nghe Lời Chúa hôm nay, chúng ta hãy xin với Chúa cho chúng ta biết tránh xa những thái độ tự tôn và mặc cảm tự ti: tự tôn khinh thường quyền năng Thiên Chúa; mặc cảm tự ti khinh thường sự khôn ngoan của Người. Nhưng xin cho chúng ta luôn biết tin những gì mình có được là quà tặng Thiên Chúa ban và tin mình có khả năng để sinh lời cho Thiên Chúa với những quà tặng này. Xin Chúa nâng đỡ chúng ta. Amen.
Fr. Joseph