Người cha ấy là biểu tượng về một tình yêu phi thường dành riêng cho Đấng Chịu Khổ Hình. Từng lá thư, từng cử chỉ, hành động của người đều hướng đến việc chết đi đối với chính mình và chỉ sống cho Thiên Chúa- một Thiên Chúa đã chết cho mỗi người chúng ta.
Ngài được hấp thụ nền giáo dục nhân bản và tâm linh từ gia đình, xã hội và qua Giáo Hội. Ngài tự huấn luyện mình qua việc tiếp xúc với những vị linh hướng và bậc thầy như cha Julien Hayneuve Dòng Tên, ông Jean de Bernières de Louvigny- một giáo dân đạo đức, thánh Jean Eudes, cha Simon Hálle Dòng Bé Mọn. Bên cạnh đó, ngài còn tự đọc sách thiêng liêng và học thần học với một gia sư người Ái Nhĩ Lan là giáo sư đại học Sorbone. Linh mục Jean Guennou đã khẳng định: “Vì thấm nhuần Phúc Âm đến cực độ, Đức Cha Pierre Lambert là một trong những nhà thừa sai hiện đại nhất trong số những nhà thừa sai lớn của chúng ta.”
Đối với Giáo Hội Việt Nam nói riêng và vùng Viễn Đông nói chung, Đức Cha là người đã khai sinh ra dòng nữ đầu tiên mang bản sắc Á Đông để đáp ứng những nhu cầu mục vụ thiết yếu mà Giáo Hội địa phương đòi hỏi.
Không những vậy, đối với mỗi chị em chúng con, những người con tinh thần của cha đang nối gót cha trên con đường say mến một Đức Giêsu Kitô Chịu- Đóng- Đinh, một Đức Kitô trên Thánh Giá, lấy làm rất hạnh phúc khi có được ba di cảo do cha viết trực tiếp cho các nữ tu tiên khởi tại Đàng Ngoài năm 1670. Thứ nhất là thư gửi các chị em đã khấn giữ đức khiết tịnh và đang sống với nhau từ nhiều năm, gọi tắt là Bức Luân thư. Thứ hai là Luật Tu Hội các trinh nữ và phụ nữ đạo đức quy tụ dưới danh hiệu MTG Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta, gọi tắt là Luật Tiên khởi. Và cuối cùng là Thư gửi Bà Anê và Paula- gọi tắt là Bức Tâm thư, chứa đựng những yếu tố xác định đời sống tu trì theo quy định của Giáo Hội.
Cũng chính trong di cảo này, con cảm nhận được rõ ràng và sắc nét hơn tinh thần của Đức Cha qua những lời nhắn nhủ thật thân tình với hai chị cũng như với từng người trong đại gia đình MTG. Ở đây, ngài xác định một cách đầy đủ hơn những yếu tố làm nên đặc sủng và linh đạo của Dòng Nữ MTG. Và điều để lại nhiều ấn tượng nhất trong con- một Tập sinh của Hội Dòng, đó là từ 350 năm trước, mỗi người chúng con đã sống trong nỗi thao thức của cha “ Cha cũng nhắn nhủ các con cách rất đặc biệt là hãy hết sức chăm sóc các Tập sinh của các con, phải xem họ như những kho tàng thánh thiêng Thiên Chúa ký thác trong tay các con.” Dặn dò thôi chưa đủ, cha còn hướng dẫn cách huấn luyện “Hãy nhớ năng khắc sâu vào tâm khảm họ điều này: mục đích chính của Tu Hội các con là tiếp nối nơi bản thân mình cuộc đời đau khổ của Chúa Giêsu Kitô và hằng ngày dâng việc suy gẫm cầu nguyện của các con, nước mắt của các con, các việc làm của các con và các hy sinh của các con để cầu xin Người ban cho lương dân và những Kitô hữu bất hảo được ơn ăn năn trở lại.”
Từng lời căn dặn, cách nhấn trọng tâm của cha khiến con cảm nhận trách nhiệm được trao gởi bởi sự yêu thương, quan tâm lo lắng và nỗi thao thức của cha.
Ngài kết thư với hai ước nguyện: thường xuyên nghĩ về ơn gọi của mình và nhớ đến ngài trong lời cầu nguyện. Đây là lần duy nhất cha nói rõ ý muốn con cái mình quan tâm tới những điều ngài nhắn nhủ trong thư. Và đây cũng là lá thư cuối cùng cha viết dành riêng cho đoàn con MTG như một di chúc thiêng liêng của người cha để lại cho con cái mình.
Tạ ơn Chúa- ghi ơn cha- người đã gầy dựng cho chúng con một linh đạo hết sức tuyệt vời. Một Đức Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh chính là trung tâm của hết mọi linh đạo. Xin Chúa cho từng người chị em chúng con biết theo gương cha- Đấng Sáng Lập kính yêu mà xác tín “Đức Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh phải là đói tượng duy nhất của lòng trí con” và dám sống hết mình cho lý tưởng ấy như cha.
Tập sinh: Têrêsa Vũ Nguyễn Trâm Anh
