Thánh Justinô sinh tại Flavia Neapôli, vùng Samaria, vào đầu thế kỷ II, trong một dòng tộc ngoại đạo, gốc Rôma. Khi còn trẻ, Justinô đam mê tìm hiểu nhiều trường phái triết học. Đến tuổi trưởng thành, Justinô tiếp tục tìm tòi nghiên cứu những triết lý ấy, nhưng mục đích chính yếu của việc tra cứu lúc này là để tìm hiểu đạo lý về Thiên Chúa.
Chuyện kể lại rằng: một ngày kia, đang khi đi dạo và suy tư trên bờ biển tại Êphêsô, Justinô gặp một nhà hiền triết và nhà hiền triết đã nói cho Justinô về Chúa Giêsu – Đấng Cứu Độ. Ông khuyên ngài nên nghiên cứu học hỏi Cựu Ước và cầu nguyện để có thể am hiểu những chân lý về Thiên Chúa.
Từ đó, Justinô bắt đầu cầu nguyện và đọc Kinh Thánh Cựu Ước. Ngài đã trở nên người yêu mến Lời Thiên Chúa. Bên cạnh đó, Ngài cũng gần gũi với các Kitô hữu trong giai đoạn đầu của Kitô giáo – những người dám hy sinh chết cho niềm tin và lòng yêu mến Chúa Giêsu, nên Ngài được thu hút bởi đức tin mạnh mẽ của họ. Vì thế, sau khi học biết và tìm hiểu, Justinô theo Chúa và trở nên một Kitô hữu.
Sau khi gia nhập Kitô giáo khoảng năm 130, ngài đi Rôma. Tại đây, ngài mở một trường học khá nổi tiếng để dạy cho nhiều người biết và tin theo Chúa. Ngài cũng đã dùng kiến thức đặc biệt của ngài để trình bày và bảo vệ niềm tin vào Chúa Giêsu Phục Sinh qua nhiều bài viết. Ngày nay, người ta chỉ còn giữ lại được ba trong tám tác phẩm của ngài đó là hai quyển Minh Giáo và tập Đối thoại bàn về các cuộc thảo luận với Tryphon người Do Thái. Ngài đã bị tố cáo và bị chém đầu cùng với sáu môn đệ khác khoảng năm 165, trong khi tuyên xưng Đức Kitô – Đấng Cứu độ dưới thời tổng trấn Rusticô.
Sử liệu về cuộc tử đạo của thánh Justinô và các bạn kể lại rằng: (1) Sau khi bị bắt, các thánh được điệu tới tổng trấn Rôma, tên là Rusticô. Thánh Justinô nói với Rusticô rằng: “Các ông không thể tố cáo hay bắt giam chỉ vì chúng tôi tuân theo lệnh Đức Giêsu Kitô – Đấng cứu độ chúng tôi.”
Rồi quan Rusticô nói: “Nhà ngươi xưng tụng học thuyết gì vậy?” Thánh Justinô trả lời: “Tôi đã cố học đủ thứ học thuyết, nhưng tôi đã theo đạo lý chân thật của các Kitô hữu,… Chúng tôi thờ Thiên Chúa của các Kitô hữu; chúng tôi tin Người là Đấng tạo thành duy nhất từ ban đầu; là Hoá Công toàn thể thọ tạo hữu hình và vô hình; và chúng tôi tin Chúa Giêsu Kitô là Con Thiên Chúa, Đấng đã được các ngôn sứ tiên báo sẽ đến rao giảng ơn cứu độ cho loài người và dạy dỗ các môn đệ Người tuyển chọn. Và tôi là người phàm, nên tôi nghĩ chỉ có thể nói một vài điều, bởi lẽ thần tính của Người thì vô biên. Tôi công nhận uy tín của các ngôn sứ khi các ngài tiên báo Người là Con Thiên Chúa như tôi vừa nói.”
Sau cuộc đối thoại dài, Tổng trấn Rusticô nói: “Nếu không tuân lệnh, các ngươi sẽ phải chịu khổ hình không chút xót thương.” Thánh Justinô trả lời: “Chúng tôi ao ước chịu khổ hình vì Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng tôi để được cứu độ…” Các vị tử đạo khác cũng nói như sau: “Ngài muốn làm thế nào tuỳ ý, chúng tôi là Kitô hữu, chúng tôi không tế thần.” Bấy giờ, Tổng trấn Rusticô tuyên án: “Ai không muốn tế thần và tuân lệnh hoàng đế, đều phải bị đánh đòn và mang đi chặt đầu, phải chịu án tử hình theo luật định.” Các thánh ngợi khen Thiên Chúa, đi tới pháp trường, bị chặt đầu, hoàn tất cuộc tử đạo khi tuyên xưng Đấng Cứu Độ.
Lời nguyện của Thánh Lễ kính nhớ thánh Justinô gợi lên cho chúng ta hai chủ đề chính trong cuộc đời ngài đó là: “Chúa đã ban cho thánh Justinô tử đạo ơn hiểu biết sâu xa về Đức Kitô, nhờ suy tưởng mầu nhiệm Thập giá mà thế gian coi là điên dại. Nhờ lời thánh nhân cầu thay nguyện giúp, xin cho chúng con thoát khỏi mọi tư tưởng sai lầm và cương quyết giữ vững niềm tin…” Ắt hẳn, chúng ta cũng cần xin cho chúng ta và đặc biệt là những người trẻ ơn hiểu biết sâu xa về Đức Kitô để thoát khỏi mọi tư tưởng sai lầm, cương quyết giữ vững niềm tin và tuyên xưng đạo lý chân thật của Đức Kitô như thánh nhân.
Lạy Chúa, người trẻ hôm nay rất dễ bị lung lạc bởi những học thuyết khiến họ lạc mất Chúa. Xin Chúa cho chúng con ơn yêu thích học hỏi giáo lý và đạo thánh Chúa, yêu mến Lời Chúa để đức tin chúng con được vững vàng, hầu chúng con mạnh mẽ tuyên xưng đức tin và dẫn đưa nhiều người về với Chúa. Amen
Nt. Maria Thérèse Bùi Thị Minh Thùy, O.P
Trích nguồn: https://vietnamese.rvasia.org
[1] Trích sử liệu về cuộc tử đạo của thánh Justinô và các bạn. Bài đọc 2, Bài đọc Kinh Sách ngày 01/6 Lễ Nhớ thánh Justinô tử đạo.