Bị đòn tên say rượu :

(Trên hành trình tới Xiêm La).

Ngày 29.07.1662, Đức cha Lambert bị đòn của một tên say rượu. Ngài kể :

« Chúng tôi lên đường ngày 29 tháng 7. Phải quen với những loại xe ở địa phương này là những cỗ xe do bò kéo. Chúng tôi thuê 5 cỗ xe như vậy, với giá là 10 đồng ê-cu một cỗ xe, để đưa chúng tôi tới Pipely. Hồng ân mà giám mục Béryte nhận được từ Thiên Chúa vào hôm đó thật là lớn khiến phải kể ra với các bạn hữu. Nhân có chuyện ẩu đả xảy ra giữa người thông dịch, các tay đánh xe của các thừa sai và các tay đánh xe say rượu khác. Những tên say rượu này không muốn để cho các xe chở các thừa sai được đi qua đó. Giám mục Béryte muốn tới giàn xếp chuyện lộn xộn, đã bị một tên say giáng cho ba cú gậy to. Ngài đã chấp nhận lấy cách vui vẻ đến rơi nước mắt ra (il eut complaisance et joie jusqu’aux larmes), vì ngài đã nhận lãnh theo ý muốn của Đấng Quan Phòng và ngay trong lúc thi hành ơn gọi của mình. » (« Ký Sự », Amep, tập 121, trang 629).

 

Như chết đi trong lòng :

Tại Juthia, quãng tháng 4 năm 1663, nghe tin Đc Pallu và nhóm thừa sai Pháp theo ngài sắp tới đất Xiêm, Đc Lambert liền xin giấy thông hành sẵn và sai cha Bourges đem tới Tenasserim đón chờ trước. Ở nhà, Đc Lambert và cha Deydier quyết định sẽ sai cha Bourges trở lại châu Âu, còn hai ngài thì đi Trung Hoa. Sang tháng 7, cha Bourges vẫn chưa trở lại Juthia, trong khi con tàu sắp trẩy đi Trung Hoa. Đc Lambert viết lại tâm tình của ngài lúc đó trong trang « Ký Sự » rằng :

« Người bạn đồng sự rất yêu quý không về kịp thời để có mặt vào lúc các con tàu trẩy đi, điều khiến chúng tôi phải suy nghĩ bàn bạc rất nhiều, tại vì thật là như chết đi trong lòng lúc phải xa nhau mà không nhìn thấy nhau, không chuyện trò được với nhau về cuộc hành trình của ngài trở lại châu Âu, mà ngài chưa hề được thông báo cho biết. » (Amep, tập 121, trang 645).

 

Tại Đàng Ngoài 1669-1670 :

– « Vị chủ chăn cần thận trọng và tự buộc phải biết nhượng bộ những quyền lợi của mình, vào thời kỳ khó khăn, hầu lo việc của Chúa và của Giáo Hội được tốt đẹp hơn. » (Ký Sự, 116, Amep, tập 677, trang 200).

– « Các tu sĩ là để giúp đỡ Giáo Hội, chứ không để cai quản Giáo Hội. » (Ký Sự, 117, Amep, tập 677, trang 201).

 

Ý vua, ý Chúa :

(Tại Ajuthia, ngày 21.5.1674)

« Vua Xiêm đồng ý cấp giấy thông hành cho Đc Pallu sang Đàng Ngoài và cho mượn 6 cỗ sùng đại bác bằng đồng, cấp thuốc súng và đạn, với tất cả lòng hào hiệp. Còn đối với Đc Lambert, nhà vua cho biết là nhà vua sẽ rất vui mừng nếu Đc ở lại trong vương quốc. Tuy vậy, vì nhà vua không muốn dùng áp lực lên Đc, nhà vua đã sai một vị quan tới tuyên bố cho Đc biết chiều hướng của nhà vua, đồng thời cho Đc hiểu rằng ngôi thánh đường sắp được xây lên là do bởi lòng vua yêu kính Đc, và việc Đc ở lại đây là điều hệ trọng để bảo tồn bang giao bằng hữu với vua nước Pháp, mà nhà vua Xiêm muốn gửi một sứ bộ sang đó sớm nhất có thể.

Đc Laneau và cha Courtaulin cố gắng thuyết phục Đc Lambert nhận cuộc hành trình sang Pháp, vì lý do những sứ bộ mà cuộc truyền giáo có thể đón nhận, [nghĩa là các thừa sai sẽ có thể tạo nên những bang giao giữa các nước với nhau] và cơ hội sứ bộ của vua Xiêm sang Rôma và sang Pháp rất thuận tiện cho chuyện trên.

Đc Lambert trả lời rằng ngài biết rõ là ngài được sai sang xứ Đàng Trong, nhưng ngài không biết Chúa đòi hỏi ngài đi Pháp, hay ở lại đây ; và là chuyện nguy hiểm khi lo công việc mà mình không biết chắc thánh ý của Chúa về việc đó. » (« Nhật Ký », Amep, tập 877).